Ҫӗршыв шайӗнче тухса тӑракан «Посреди России» (чӑв. Раҫҫей тӑрӑхӗнче) информаципе аналитика журналӗнче «Дембельские альбомы жителей Чувашии» (чӑв. Чӑваш Ен халӑхӗн дембель альбомӗсем) статья пичетленсе тухнӑ. Унта Ҫӗнӗ Шупашкарти Тӗкӗрҫӗ рашчин директорне Валерий Андреева сӑмах панӑ. Ӑна институт хыҫҫӑн салтака илнӗ пулнӑ. Сарӑту хулинче службӑра тӑнӑ чух увольнение кайсан тата арӑмӗ курма килсен вӑл уйрӑмах сӑнӳкерчӗк нумай тутарнӑ.
Ҫав хулари Александр Иванов стрелок-радист пулса Ту-16 самолетпа вӗҫнӗ. Инҫет Хӗвелтухӑҫӗнчен ӑна Вьетнама командировкӑна янӑ. Сарӑха пуҫланӑ фотоальбома алла илсен аса илмелли ун та сахал мар.
Статьяра ҫавӑн пекех Дмитрий Стафик, Вячеслав Шувалов, Вячеслав Перов, Андрей Сергеев (пурте Ҫӗнӗ Шупашкартан) тата ыттисен асаилӗвӗсене тата сӑнӳкерчӗкӗсене илсе кӑтартнӑ.
Салтак альбомӗсене ӗнерхи салтаксем типтерлӗ упраҫҫӗ, сӑнӳкерчӗксем ҫар пурнӑҫне асра упрама, пурнӑҫа туллин ӑнланма пулӑшаҫҫӗ.
Асӑннӑ журналта маларах чӑвашсене мӑсӑльман тӗнне йышӑнтарни пирки ҫырнӑччӗ («Исламизация чуваш», 15.02.2020).
Шупашкарта зоопарк тума палӑртнӑ. Ҫитес 5 ҫулта Чӑваш Ен аталанӑвӗн комплекслӑ программинче ӑна хута яма 600 млн тенкӗ уйӑрма пӑхса хунӑ.
Объекта ҫитес ҫул тума тытӑнасшӑн. Зоопарка 2026 ҫулта уҫма палӑртнӑ. Хальлӗхе проектпа смета документацийӗсене хатӗрлеҫҫӗ. 594 млн тенкине – Ростуризм, 6 млн тенкине республика уйӑрӗ.
Хальлӗхе зоопарк ӑҫта пулассине пӗлтермен. Унччен ӑна Шупашкарти «Амазони» паркра тӑвасси пирки калаҫкаланӑ.
Палӑртмалла: пирӗн республикӑра зоопарк ҫук. Шупашкарти А.Николавев ячӗллӗ паркра тата Ҫӗнӗ Шупашкарти Текӗрҫ ращинче зоокӗтессем ҫеҫ пур.
Патшалӑхӑн пӗрлехи экзаменӗсен кӑтартавӗсем килме пуҫланӑ. Географипе, информатикӑпа тата литературӑпа экзамен тытнисем хӑйсен балӗсене пӗлеҫҫӗ.
Географие 124 ҫын тытнӑ, 12 ҫын 80 ытларах балл пухнӑ. Ҫӗнӗ Шупашкарти 6-мӗш гимназире вӗреннӗ ҫамрӑк 100 баллӑх ҫырнӑ.
Литературӑпа 192 ҫын пӗлӗвне тӗрӗсленӗ. 14-шӗ 80 балран ытларах пухнӑ. Чи нумаййи 94 балл пухаканни пулнӑ.
Информатикӑпа 626 ҫын ППЭ тытнӑ. 135 ҫын 80 балран ытларах пухнӑ. Ҫӗнӗ Шупашкарти 14-мӗш шкулта вӗреннӗ 2 ҫын, Шупашкарти 3-мӗш лицейран тухнӑ 2 ҫамрӑк, Шӑмӑршӑ шкулӗнчи тата Ҫӗнӗ Шупашкарти 6-мӗш гимназири, Шупашкарти 20-мӗш шкулти тата Ҫӗнӗ Шупашкарти 18-мӗш лицейри пӗрер ҫын 100 балл пухӑ.
Ҫанталӑк шӑрӑх тӑнӑ чух ватти-яшши шыва кӗме васкать. Анчах, шел те, инкексем те пулаҫҫӗ. Паян Правительство ҫуртӗнче шыври хӑрушсӑрлӑх ыйтӑвне сӳтсе явма ятарласа ларӑва пуҫтарӑннӑ.
Утӑ уйӑхӗн 20-мӗшӗ тӗлне 19 ҫын путса вилнӗ. Вӗсен йышӗнче — икӗ ача.
ГКЧС ертӳҫи Вениамин Петров шыва путакансен шучӗ пӗлтӗрхи танлаштаруллӑ тапхӑртинчен 25 процент ӳснине пӗлтернӗ. Муркаш районӗнче 9 ҫын шыва путса вилнӗ, Ҫӗнӗ Шупашкар хулинче — 4, Канаш районӗнче — 3, Вӑрмар районӗнче — 2.
Инкексем ишме ирӗк паман вырӑнсенче пулса иртнӗ. Тепӗр тесен ялсенче: «Шыва кӗме юрамасть», — тесе асӑрхаттарнипех ҫырлахаҫҫӗ. Пӗве-кӳлле ятарласа хатӗрлеме васкамаҫҫӗ. Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев ҫавна ырламан.
Ҫӗнӗ Шупашкарти Технологипе управлени академийӗнче хӑй вӑхӑтӗнче «Биотехнологи» центрӗ йӗркеленӗ. Ҫав ӗҫе Технологипе управлени академийӗн ректорӗ, биологи ӑслӑлӑхӗсен докторӗ Иван Селиванов профессор пуҫарнипе уҫнӑ. Халӗ асӑннӑ центр ертӳҫи пысӑк чыса тивӗҫнӗ.
Раҫҫей Федерацийӗн ӑслӑлӑхпа техникӑн хисеплӗ ӗҫченӗ, биологи ӑслӑлӑхӗсен докторӗ, Ҫӗнӗ Шупашкарти Технологипе управлени академийӗн «Биотехнологи» центрӗн ертӳҫи Александр Самоделкин Раҫҫей Правительствин ӑслӑлӑхпа техника премйӗн лауреачӗ пулса тӑнӑ.
Александр Геннадьевич чӗрчунсен сывлӑхне хӳтӗлессипе, выльӑх-чӗрлӗх продукцине туса илессипе ҫӗнӗ меслет шутласа кӑларнӑ. Пултаруллӑ ӑслӑлӑх ӗҫченне Раҫҫей ӑслӑлӑхӗсен академине чӗнсе илсе чысланӑ. Наградӑна тивӗҫнӗ ентешӗмӗре академин вице-президенчӗ Ирина Донник тата Юрий Лачуга академик саламланӑ.
Паян Чӑваш Енре кӑшӑлвирус сарӑлнине хирӗҫ ӗҫлекен оперативлӑ штабӑн ларӑвӗ иртнӗ. Республикӑн сывлӑх сыхлав министрӗ Владимир Степанов пӗлтернӗ тӑрӑх, ӳпкене искусствӑлла майпа сывлаттаракан аппаратпа 23 пациента ҫыхӑнтарнӑ. Министр каланӑ тӑрӑх, ун пек аппаратсем пульницӑсенче ҫителӗклех. COVID-19 чирӗллисем валли республикӑра 1955 койка пӑхса хӑварнӑ.
Чирлекенсен шучӗ Шупашкарпа Ҫӗнӗ Шупашкарта ӳснине пӗлтернӗ. Чирлисенчен 42 проценчӗ – Шупашкарта пурӑнакансем. Юлашки эрнере ку цифра тата ӳснӗ, 52-64 процента ҫитнӗ. Унсӑр пуҫне республикӑри 14 районта чирлисем йышлӑ. Ҫавна май республика чару мерисене пӑрахӑҫлама хатӗр мар.
Чирлекенсенчен ытларахӑшӗ – 50-59 тата 40-49 ҫулсенчи ҫынсем.
⠀
Мускаври усӑ курнӑ троллейбуссене Чваш Ене илсе килӗҫ. Вӗсем пирӗн республикӑна тӳлевсӗрех лекӗҫ.
Ҫӗршывӑн тӗп хулинчен 16 троллейбус илсе килӗҫ. Вӗсене Шупашкар тата Ҫӗнӗ Шупашкар хушшинче пайлӗҫ. Транспорт 2013 ҫулта туса кӑларнӑскер. Вӗсене Чӑваш Ене кӑҫал тӑваттӑмӗш квартал тӗлне илсе ҫитерӗҫ.
Мускаври транспорт ҫӳллӗ мар, унта халӑх нумай кӗрет - 100 ҫын таранах. Пӗтӗмпе 26 лармалли вырӑн. Сусӑрсем валли – икӗ вырӑн. Троллейбус автономи мелӗпе ҫӳреҫҫӗ.
Утӑ уйӑхӗн 14-мӗшӗнче Чӑваш Енре пурӑнакансем халӑх тетелӗсенче 7 ҫулти арҫын ача ҫухални пирки хыпар сарнӑ. Ача – Ҫӗнӗ Шупашкартан.
Арҫын ача 17 сехетре ҫухалнӑ, амӑшӗ кун пирки тӳрех полицие пӗлтернӗ. Пӗчӗкскере Самарти патрульпе пост служби ӗҫченӗсем вокзалта асӑрханӑ. Мӗнле ҫитнӗ-ха вӑл унта? Ачан автобуспа ярӑнас килнӗ-мӗн. Вӑл транспорта ларса урӑх хулана кайнӑ.
Пӗчӗкскере киле тӗрӗс-тӗкелех илсе ҫитернӗ. Палӑртмалла: ача унччен те килтен тухса кайнӑ.
Пӗрлехи транспорт карттине укҫа хумалли ятарлӑ вырӑнсене хупма йышӑннӑ.
Хальхи вӑхӑтра ЕТК-карттине Перекет банкӗн NFC-ридерӗллӗ хатӗрӗсем урлӑ ҫӑмӑллӑнах укҫа хума пулать. Ҫавна май пӗрлехи транспорт карттин Шупашкарти мини-офисӗсем паянтан, утӑ уйӑхӗн 15-мӗшӗнчен, хупӑнӗҫ, Ҫӗнӗ Шупашкартисем – ҫурла уйӑхӗн 4-мӗшӗнчен.
Сӑмах май, транспорт картти ҫине укҫана Шупашкарти тата Ҫӗнӗ Шупашкарти мӗнпур почта уйрӑмӗнче хума май пур.
Транспорт карттипе ҫыхӑннӑ ыйту сиксе тухсан «ЕТК» тулли мар яваплӑ обществӑн офисӗпе ҫыхӑнма сӗнеҫҫӗ. Вӑл Шупашкарти Октябре 50 ҫул урамри 17-мӗш «а» ҫуртра вырнаҫнӑ. Телефон номерӗ 8 (8352) 36-33-30.
Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан 20 ҫулти хӗртен палламан ҫын укҫа ыйтма тытӑннӑ. Каччӑ пикен тӗнче тетелӗнчи халӑх ушкӑнӗнчи страницине кӗме май тупнӑ. Унта хӗрӗн сӑнӳкерчӗкӗсене асӑрханӑ. Ҫавсене тӗнче тетелӗнче сарассипе хӑратса 10 пин тенкӗ тапӑннӑ.
Пӑтӑрмах пирки пике йӗрке хуралҫисене кӑҫалхи нарӑс уйӑхӗнче пӗлтернӗ. Пакунлисем тӑрӑшни сая кайман. Ҫӗнӗ Шупашкар хӗрӗнчен укҫа тапӑнакан ҫынна тупса палӑртнӑ. Сӗмсӗрскер Краснодар тӑрӑхӗнче пурӑнакан 23 ҫулти каччӑ пулнӑ. Ун тӗлӗшпе РФ Пуҫиле кодексӗн 163-мӗш статйин 1-мӗш пайӗпе килӗшӳллӗн пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Каччӑ ытти ҫынран та ҫавӑн пек мелпе укҫа тапӑнманнине те тӗрӗслӗҫ.
Халӗ ку ӗҫе Краснодар тӑрӑхӗнчи йӗрке хуралҫисем малалла тӗпчӗҫ.
+9.3 °C